| [down] | De Schouwtjesbrug over de Leidsevaart c.1908. Afb.(c) DB
|
Afb.(c) JLPMK
Gravure van Hendrik Spilman uit 1763 De Aangenaame gezichten in de vermackelijke Landsdouwen van Haarlem
door H.Spilman en C.van Noorde, 1761-1763.
.
|
Afb.(c) DB
|
| [down] | Een kademuur aan de Leidsevaart c.1913. | [up] |
Afb.(c) DB
|
Omgeving Heemstede - Bennebroek Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
In de tweede helft van de negentiende eeuw begon de stad langzaam
op te krabbelen. Er kwamen nieuwe industrieën. Zo ontwikkelde de
rijtuigenfabriek van J.J. Beijnes zich tot de moderne Koninklijke Fabriek
van Rijtuigen en Spoorwagens. Uit de kistenfabriek van Hendrik Figee
groeide een bedrijf dat zich toelegde op hefkranen, heimachines en baggermolens. Haarlem kreeg ook een internationale reputatie op het gebied van de grafische industrie. De firma Enschedé bijvoorbeeld groeide uit tot een groot en veelzijdig bedrijf.
.
|
| [down] | De westzijde van de Leidsevaart tussen Brouwerstraat en de Rollandstraat, het fabriekscomplex. | [up] |
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
|
| [down] | Foto van 'Leydsche Treck-vaert' in Haarlem c.1940. | [up] |
Afb.(c) JPT
|
| [down] | De Boterfabriek Cohen bij de Prins Hendrikbrug. | [up] |
Afb.(c) DB
De boterfabriek van Cohen en van der Laan werd op 2 mei 1930 opgeheven. Het werken in de boterfabriek was indertijd geen vetpot, de werktijden waren toen ook wel even anders als tegenwoordig. Men werkte van 6 uur 's-morgens tot wel 8 uur 's-avonds. Behalve in het voorjaar, dan kon het weleens slap zijn
dan werkten wij tot half 5 's-middags. Je werd per uur betaald, vaak 14 cent per uur, overwerk 15 cent per uur. Met 72 uur had gij fl. 10,00 verdiend (wij werkten zes dagen per week). Daarvan ging nog wel 1% af voor het ziekenfonds. Maar ziek zijn, nou dat was armoe thuis, voor vrouw en kinderen, want dan had je maar fl. 5,00 per week
de firma gaf er fl. 100,00 aan per jaar. Aan ziek worden konden we eigenlijk niet toekomen in die tijd.
Nu kregen we ook weleens 6 mud kolen 's-winters, (die cooperatief werden ingekocht) dat scheelde ook weer in de stookkosten. Anders moesten we het afzondelijk kopen en dat kostte natuurlijk veel meer geld. Maar met zijn allen en ingekocht via de firma leverde ons flink voordeel op.
We werden zaterdag-'s-middags betaald, ook weleens zaterdag-'s-avonds. Toch werkte men met plezier bij de firma Cohen. Er heerste een goede werksfeer en met kon ook met klachten terecht bij de meesterknecht, alhoewel die niet altijd gewillig een oor ten luisteren legde. Wij werken met 23 man in de fabriek, best wel veel.
.
< DB/enquete staatscommissie 1890 ARA Haarlem sign 37 C 24 II ?| |
| [down] | De 'Leydsche Treck-vaert' in Haarlem c.1951. | [up] |
Deze foto van gezicht op de 'Leydsche Treck-vaert' (c.1951) kregen we van Jan-Piet toegezonden.
Afb.(c) JPT
|
Afb.(c) DB
Het Krelagehuis werd gesticht in 1928 op het voormalige terrein van de machinefabriek Figee. Het gebouw was eigendom van de Algemene Vereniging van Bloemenbollencultuur die het tot 1970 in gebruik hadden. In 1972 werd het door brand verwoest.
|
Afb.(c) DB
Aan de overkant kunt u nog net de machinefabriek van de Gebr. Figee onderscheiden. De fabriek verhuisde in 1927 naar het Noorder Spaarne. Het terrein maakte plaats voor het Krelagehuis.
.
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
 Afb.(c) DB
De fabriek werd 1872 gesloten. Op het fabrieksterrein is nadien een plein aangelegd. Dit plein werd in 1881 omgedoopt in het Wilsonplein. |
Afb.(c) DB
Kweekschool voor onderwijzers (Volksuniversiteit) in de steigers, vlakbij de 'Leydsche Treck-vaert' en de Kathedraal Sint Bavo.
|
Afb.(c) DB
Dit was wel de eerste kweekschool voor onderwijzers in zijn soort in ons land, Haarlem beet hiermee in 1915 de spits af.
.
|
Afb.(c) DB
Op de steiger van het in aanbouw zijnde (Rijks Kweekschool) complex staat de heer J.W. Sevenhuijsen. Het gebouw werd nadien ook 'Volksuniversiteit' genoemd.
|
Afb.(c) DB
|
| [down] | De 'Leydsche Treck-vaert' ziende naar de Prins Hendrikbrug. Afb.(c) DB
|
| [down] | De Zijlbrug over de Leidsevaart c.1900. | [up] |
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
|
| [down] | 'Gezigt van de garenbleekerijen aan de Nieuwe Cingel' | [up] |
(Hans bedankt de toelichting) |
Afb.(c) DB
Wie kent niet de geschiedenis van Droste? Deze fabriek in Haarlem (niet aan de 'Leydsche Treck-vaert') heeft zijn stempel gedrukt op de economie van Haarlem. De heer G.J. Droste begon in 1863 een sucadekoek fabriekje. In 1897 verhuisde de fabriek naar de Veerpolder. Dat was de start van het Haarlemse industrieterrein. In december 1964 kreeg de fabriek het predicaat 'Koninklijke'. Op chocoladegebied werd Droste een bekendheid.
.
|
Afb.(c) DB
Weliswaar niet aan de 'Leydsche Treck-vaert' deze Remise in Haarlem. Toen de eerste spoortrein reed van Amsterdam naar Haarlem in 1839 lagen de terreinen van de Centrale Werkplaatsen aan de linkerzijde van de trekvaart tussen Haarlem en Amsterdam.
.
 | [down] | Feestelijke opening van de 1e spoorlijn
Amsterdam - Haarlem op 20 september 1839. | [up] |
Vanaf de Trekvaart werd toegekeken door de reizigers op de trekschuit Afb.(c) DB
Deze trekvaart werd eerder gegraven dan de 'Leydsche Treck-vaert'. Al in 1631 gaven de Staten van Holland en West-Friesland toestemming tot de aanleg van een Treck-vaert, padt en wagenweg tot meerdere commoditeit van de reijsenden man, tussen Haarlem en Amsterdam.
.
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
Weliswaar geen 'Leydsche Treck-vaert' meer
maar het 'Spaarne' in Haarlem. Een prent die wij u niet wilden onthouden. Het betreft anno 1729, waar zagen wij deze prent vroeger hangen? Juist ja, op school hing hij!
.
|
Afb.(c) W.Hendriks 1714-1831
|
Afb.(c) DB
De heer I. Ouwater (1750-1793) tekende de ongeveer 200 jaar oude Molen Adriaan.
|
| [down] | De Molen Adriaan in Haarlem van voor 1932.
De molen werd gebouwd in 1778. | [up] |
.
 | [down] | De molen brandde helaas op 23 april 1932 af. | [up] |
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) RVD
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) DB
|
Afb.(c) WvC
Een poort die overbleef van wel 10 poorten die Haarlem ooit rijk was. Deze is gebouwd aan het einde van de 14e eeuw.
|
Afb.(c) RAL
.
De "Haarlemse" penning is volgens de keerzijde - en ook blijkens het
standaardwerk van Van Loon - pas in 1659 geslagen ter herdenking van het de
eerste spit in 1656 en eerste vaart met de trekschuit in 1657.
.
|
Afb.(c) DB
|
| [down] | HANNIE SCHAFT, WIE WAS DAT OOK ALWEER? | [up] |
De geschiedenis van Hannie Schaft.
+
(lees er HIER meer over)
.
Dat ook vrouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog deelnamen aan het gewapende verzet hadden de Duitsers aanvankelijk niet verwacht. Vrouwen hielden zich in hun denkbeelden alleen met de verzorging van hun echtgenoten en kinderen bezig.
Pas in de laatste jaren van de oorlog drong tot hen door dat in een aantal kinderwagens behalve baby's ook wapens werden vervoerd en dat jonge schoolmeisjes met vele illegale krantjes konden rondfietsen. Het was vooral het koerierswerk dat vrouwen in verzetsgroepen verrichtten. Andere activiteiten als sabotage, overvallen en liquidaties van Duitsers of verraders namen mannen meestal voor hun rekening, op uitzonderingen na, waaronder 'het meisje met het rode haar', Hannie Schaft.
.
Wij eren Hannie Schaft en met haar eren wij alle vrouwen die verzet hebben gepleegd tegen de Duitse nazi-overheersers in de Tweede Wereldoorlog.
Op andere wijze worden ook vrouwen geëerd zoals in Heerhugowaard, waar 21 straten zijn genoemd naar vrouwelijke verzetsstrijders. In deze nieuwe wijk staat het monument 'Vrouwen in het verzet' gemaakt door Elly Baltus.
De kranten op dat beeld hebben te maken met de distributie van verboden kranten in de oorlog, waaraan veel vrouwen meehielpen. De namen van de verzetskranten staan op het beeld gegraveerd.
De jurk is opgebouwd van een treindeur (deportatie) en ribkarton (gestreepte kampkleding). Op de sokkel staan de namen van 22 verzetsvrouwen die omgekomen zijn in Ravensbrück en Auschwitz.
.
|
(tekening: Theo Postma)
HAARLEM - Vanaf dinsdag 2 augustus 2011 is de Fokker Spin tijdelijk terug in Haarlem.
Dinsdagochtend vroeg vertrok een trailer van de Koninklijke Saan met de Spin uit Luchtvaart-Themapark Aviodrome naar Haarlem. De stad waar Anthony Fokker in 1911 zijn befaamde ‘rondje om de Bavo’ vloog. De Spin is vanaf 4 augustus hét pronkstuk van de tentoonstelling ‘Het Fokker Concept’ in de Grote of St. Bavokerk aan de Haarlemse Grote Markt.
.
Volgens planning arriveerde de Spin om 08.00 uur bij de Grote Markt. Het vliegtuig werd gedemonteerd vervoerd, bij de Grote of St.
Bavokerk gelost en in delen de kerk in gehesen. Vervolgens werd de Spin bestaande uit een stelsel van buizen, bamboe, doek, spandraden en propeller met motor in elkaar gezet.
.
Het Luchtvaart-Themapark Aviodrome bezit de laatste twee nog bestaande Spinnen. De oudste is uit 1912, welk exemplaar in 1986 door de Fokker fabrieken uit Polen werd terug gehaald en gerestaureerd. Het andere exemplaar werd in 1936 door werknemers gebouwd en nu uitgeleend voor de expositie in de Grote of St. Bavokerk.
.
Bij binnenkomst in de Grote of St. Bavokerk krijgt de bezoeker van de expositie direct de confrontatie met de Spin. Die staat voor een grote tent die indertijd dienst deed als feesttent en hangar in het Kleverpark. De Spin is als vliegtuig niet heel groot, maar met zijn 12.7 meter is het nog altijd een fors element in de Grote of St. Bavokerk.
.
De hele maand augustus staat de stad Haarlem in het teken van de luchtvaart in het algemeen en Anthony Fokker in het bijzonder. Er is van alles te doen van ballonvaart, vliegtuigvouwen, flightsimulator, luchtvaartmarkt, pionierscongres en luchtvaartsymposium tot het drinken van een speciaal door de Jopenkerk gebrouwen Fokkerbiertje. Hoogtepunt is op woensdag 31 augustus exact honderd jaar na Fokkers vlucht met de Spin. Op deze dag komen verschillende moderne en historische Fokkervliegtuigen een ouderwets ‘rondje Bavo’ vliegen.
.
|
|
|
